انواع ترکیبات ماریجوانا و حشیش از برگ، ساقه، دانه و یا گل‌های خشک گیاه شاه‌دانه و یا کانابیس به دست می‌آیند و به رنگ‌های سبز، قهوه‌ای، خاکستری و یا ترکیبی از آن‌ها دیده می‌شوند. بیش از ۲۰۰ نام و اصطلاح مختلف در سراسر دنیا برای فراورده‌های گیاه کانابیس شناخته شده است که رایج‌ترین اصطلاحی که در کشور ما برای آن‌ها به‌کار می‌رود، حشیش است.
سایر اسامی رایج برخی از ترکیبات این خانواده از مواد روان‌گردان عبارتند از : ماریجوانا (Marijuana)، علف یا گراس (Grass)، دیگ (Pot)، علف هرز (Weed)، چای (Tea)، مری‌جین (Mary jane)، شاه‌دانه Temp))، چرس (Charas)، بنگ (Bang)، داگا (Dugga) و سین سمیلا (Sinsemilla).
انواع گیاه شاه‌دانه یا کانابیس
ماری جوانا که از برگ‌های خشک شده و غنچه‌های گیاه شاه‌دانه تهیه می‌شود، شکلی از این گیاه است که بیشترین استفاده را در بین نوجوانان دارد. حشیش نیز ماده جامد قهوه‌ای رنگ است که از ترشحات صمغ مانند و خشک شده جوانه‌ها و بخش‌های زیرین گیاه به‌دست می‌آید. روغن حشیش نیز مایع سیاه رنگ چسبناکی است که از اسانس متراکم یا تقطیر شده حشیش به‌دست می‌آید.
انواع فرآورده‌های کانابیس
همه ترکیبات خانواده کانابیس، روان‌گردان هستند، به عبارت دیگر آن‌ها چگونگی کار مغز را تغییر می‌دهند. در همه آن‌ها ماده‌ای به نام THC (تتراهیدروکانابیس) وجود دارد که عنصر تغییر دهنده ذهن در ماریجوانا، علف، گل یا حشیش می‌باشد که به گیرنده های کانابینوئید مغز متصل و آن را تحریک می‌کند.
تأثیر انواع ماریجوانا روی فرد مصرف کننده به میزان وجود این ماده بستگی دارد. یعنی هر‌چه میزان THC موجود در ماریجوانا بیشتر باشد، اثر آن روی فرد بیشتر خواهد بود. قوی‌ترین نوع ترکیبات این خانواده، روغن حشیش است.
روش مصرف ماری جوانا
ماری جوانا، علف یا حشیش را معمولا به شکل سیگار و یا به‌وسیله پیپ می‌کشند.
برخی مصرف‌کنندگان، ماری جوانا را درون چای یا غذا می‌ریزند، اما شایع‌ترین روش مصرف علف یا حشیش در نوجوانان به شکل سیگار دست ساز است بدین ترتیب که آن‌ها معمولاٌ تنباکوی موجود در سیگار معمولی را خالی کرده و به جای آن ماری جوانا یا ترکیب تنباکوی سیگار و حشیش را قرار می‌دهند (به اصطلاح خود مصرف‌کنندگان به‌آن “بار زدن حشیش” گفته می‌شود) و آن‌چه که به این ترتیب ساخته می‌شود را اصطلاحاً “بند” (Jount) می‌نامند.
دود حاصل از ماری جوانا بوی تند و مشخصی دارد و معمولاٌ طعمی ترش و شیرین دارد. اخیراً بعضی از افراد، ماری جوانا را با سایر مواد مثل کوکائین ترکیب کرده و مصرف میکنند که “پریموس” گفته می‌شود. مهم نیست که چگونه از ماری جوانا و حشیش استفاده میکنید.
این مواد محرک، می توانند اثرات فوری و طولانی مدت را بر روی مغز و سایر اعضای بدن شما داشته باشند!
روشی که مواد روی هر فرد مصرف‌کننده تاثیر می‌گذارند، به عوامل زیادی بستگی دارد که می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- تجربه قبلی مصرف مواد در فرد مصرف‌کننده
- میزان قوت و نیرومندی نوع ماریجوانا مصرف شده (THC) موجود در آن
- انتظارات فرد مصرف‌کننده از تاثیرات ماده
- جایی که ماده مورد مصرف قرار می‌گیرد (تنها در جمع دوستان و غیره)
- نحوه مصرف ماده (دود کردن، خوردن و …)
- همراه شدن مصرف الکل یا سایر مواد اعتیاد آور با مصرف ماری جوانا
- خصوصیات جسمانی مصرف‌کننده (میزان حساسیت به تاثیرات ماده)
برخی افراد وقتی ماری جوانا، علف یا حشیش مصرف میکنند، اصلاً هیچ احساسی پیدا نمی‌کنند. برخی ممکن است احساس آرامش یا شادی زیادی پیدا کنند. برخی اوقات مصرف ماریجوانا، فرد را بسیار تشنه و گرسنه می‌کند و اشتهای او را شدیداً افزایش می‌دهد که به آن اشتهای گاوی می‌گویند. برخی مصرف‌کنندگان ممکن است تاثیرات بدی از ماریجوانا بگیرند. آن‌ها ممکن است به احساس ناگهانی اضطراب و یا افکار توأم با بدبینی و سوء‌ظن (پارانوئید) دچار شوند. این حالت به‌ویژه زمانی احتمال رخ دادن دارد که انواع قوی‌تری از ماریجوانا، علف یا حشیش مورد استفاده قرار می‌گیرد.
علائم مصرف ماریجوانا:
اگر فردی ماری جوانا مصرف کند معمولاً خلق شاد و سرحالی پیدا می‌کند و این سرخوشی با علائم زیر همراه است :
- گیج و غیرعادی به‌نظر می‌رسد و راه رفتن او آشفته است.
- همانند افراد احمق بدون هیچ دلیل خاصی قهقه‌های بلند سر می‌دهد.
- چشمانش متورم و خیلی قرمز می‌شوند.
- در به یادآوری چیزها و مسائلی که رخ داده است، مشکل دارد.
- پس از کم شدن و از بین رفتن سرخوشی چند ساعته، بسیار خواب‌آلود شده و در خواب سنگینی فرو می‌رود.
اثرات کوتاه مدت مصرف ماری جوانا:
اثرات کوتاه مدت مصرف ماری جوانا، علف یا حشیش که معمولاٌ دو ساعت پس از مصرف ماده رخ می‌دهند، شامل موارد زیر است :
- افزایش ضربان قلب
- قرمزی و تورم چشم
- افزایش شدید اشتها
- خشکی دهان
- از دست دادن هماهنگی حرکتی
- مشکل در تفکر و حل مسائل
- اختلال در حافظه و یادگیری
- تحریف در ادراک (فرد ممکن است دچار توهمات دیداری ، شنیداری و لمسی شود)
- احساس کند شدن زمان
اثرات بلند مدت مصرف ماری جوانا :
دود ماریجوانا و حشیش باعث تحریک شدید حلق و بینی و لایه پوششی ریه‌ها شده و در نتیجه خطر سرفه مزمن و سایر علائم و نشانه‌های آسیب شناختی حلق و بینی را افزایش می‌دهد.
سرطان:
دود ماریجوانا نسبت به توتون، نیکوتین و تنباکو دارای مقادیر زیادتری از مواد سرطان‌زا است. مطالعات نشان داده‌اند که کسی که پنج سیگار ماری جوانا مصرف کند برابر با کسی که روزی یک پاکت سیگار می‌کشد، مواد شیمیایی سرطان زا دریافت می‌کند.
این مواد ۵۰ تا ۷۰ درصد بیشتر از سیگار در ماریجوانا وجود دارند و به همین دلیل احتمال ابتلا به انواع سرطان به‌ویژه سرطان‌های ریه و راه‌های تنفسی در افرادی که ماریجوانا مصرف میکنند خیلی بیشتر از افراد سیگاری است.
یک دلیل دیگر این واقعیت آن است که کسانی که ماری جوانا مصرف میکنند، معمولاٌ هنگام کشیدن آن پک عمیق‌تری می‌زنند و دود آن را بیشتر در ریه‌های خود حبس میکنند. بنابراین ریه و راه‌های تنفسی در مصرف ماریجوانا بیشتر از مصرف سیگار در معرض مواد شیمیایی خطرناک قرار می‌گیرد.
مطالعات نشان داده‌اند که احتمال ابتلا به سرطان‌های سر و گردن نیز در افراد مصرف کننده ماری جوانا بیشتر است و هر چه میزان مصرف این ماده در فرد بیشتر باشد، احتمال خطر ابتلا به سرطان بیشتر می‌شود. بر‌اساس تحقیقات صورت گرفته مصرف ماری جوانا خطر سرطان را دو تا سه برابر می‌کند.
شش‌ها و راه‌های تنفسی:
افرادی که ماری جوانا مصرف میکنند معمولاٌ به همان مشکلات تنفسی مبتلا می‌شوند که افراد سیگاری دارند مثل سرفه و خس‌خس کردن. همچنین بیشتر در معرض ابتلا به عفونت‌های ریوی مثل ذات‌الریه قرار دارند.
قلب:
برخی مطالعات نشان داده‌اند که احتمال حمله قلبی در فرد مصرف کننده ماری جوانا به‌ویژه در اولین ساعت پس از مصرف، چهار برابر بیشتر از حد معمول می‌شود. محققین علت این اثر ماریجوانا روی قلب را ناشی از تاثیرات ماریجوانا روی فشار خون، ضربان قلب و کاهش ظرفیت اکسیژن رسانی رگ‌ها عنوان کرده‌اند.
سیستم ایمنی:
مطالعات نشان داده‌اند که THC موجود در ماری جوانا به بافت‌ها و سلول‌های بدن که وظیفه حفاظت از بدن در برابر بیماری‌ها را به عهده دارند آسیب می‌رساند. زمانی که سلول‌های ایمنی بدن ضعیف‌تر شوند، احتمال ابتلای فرد به انواع بیماری‌ها به‌ویژه بیماری‌های عفونی و تومورها افزایش می‌یابد.